BIOCLEAN 

Thành phần

Ankyl benzyl dimethyl ammonium chloride: 10%

Cơ chế tác động

Alkylbenzyl Dimethyl Ammonium Chloride (ABDAC) là một hợp chất thuộc nhóm amoni bậc bốn (Quaternary Ammonium Compounds – QACs), thường được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực thú y và chăn nuôi với vai trò là chất sát trùng hiệu lực cao. Cấu trúc phân tử của ABDAC gồm một nhân benzen gắn với chuỗi alkyl dài (thường từ C12 đến C18) liên kết với nhóm dimethyl ammonium mang điện tích dương, với công thức tổng quát là CₙH₂ₙ₊₁C₆H₄CH₂N(CH₃)₂RCl, tạo thành một phân tử lưỡng tính có tính hoạt động bề mặt mạnh. Tính chất này cho phép phân tử vừa tương tác với nước, vừa tương tác với lipid của màng sinh học. Dạng bào chế thường thấy là dung dịch hòa tan trong nước, ổn định ở pH trung tính đến kiềm nhẹ, có khả năng tạo bọt nhẹ và bám dính tốt trên bề mặt kim loại, nhựa, hoặc các vật liệu hữu cơ.  ABDAC thường được sử dụng trong các chế phẩm sát trùng, khử trùng chuồng trại, thiết bị chăn nuôi, nước uống, và da động vật (trong một số dạng pha loãng an toàn). Ngoài ra, nó cũng có thể kết hợp với các chất sát khuẩn khác như glutaraldehyde hoặc biguanide để tăng hiệu lực diệt khuẩn.

Cơ chế tác động

ABDAC tiêu diệt vi sinh vật thông qua sự phá hủy trực tiếp màng sinh học của chúng. Nhờ phần amoni bậc bốn mang điện tích dương, phân tử ABDAC liên kết với đầu phosphate âm của phospholipid màng tế bào vi khuẩn, từ đó chèn vào cấu trúc màng, làm mất tính chọn lọc và tính toàn vẹn của màng. Hậu quả là tế bào bị rò rỉ enzyme, ion, acid nucleic và mất áp suất thẩm thấu nội bào, dẫn đến chết tế bào. Ngoài ra, ABDAC còn có khả năng làm biến tính protein và enzyme nội bào, gây ức chế các quá trình tổng hợp DNA, RNA và protein, làm ngưng trệ toàn bộ hoạt động sống của vi sinh vật, góp phần tăng hiệu quả sát khuẩn. Phổ tác động của nó bao gồm vi khuẩn Gram (+), Gram (-), nấm men, nấm mốc và virus có màng bọc lipid, nhưng tác dụng hạn chế hơn đối với vi khuẩn sinh bào tử và virus không vỏ bọc.

Dược lực học

Về mặt dược lực học, ABDAC hoạt động tại chỗ với hiệu quả sát khuẩn rất nhanh – thường ghi nhận được hiệu quả sau 5 đến 10 phút tiếp xúc ở nồng độ khuyến cáo. Một trong những đặc điểm quan trọng của hợp chất này là khả năng tạo lớp màng bám trên bề mặt đã xử lý, giúp duy trì hiệu quả sát trùng kéo dài sau khi sử dụng. Tuy nhiên, hiệu lực của ABDAC có thể bị suy giảm đáng kể khi gặp chất hữu cơ như phân, nước tiểu hoặc protein – những yếu tố có khả năng trung hòa hoạt tính cation của hợp chất. Do đó, để đảm bảo hiệu quả sát trùng tối đa, việc làm sạch sơ bộ bề mặt là yêu cầu bắt buộc trước khi áp dụng dung dịch chứa ABDAC. Ngoài ra, ABDAC có thể được sử dụng kết hợp với các chất khử trùng khác như glutaraldehyde, chlorhexidine hoặc ethanol để mở rộng phổ sát khuẩn và tăng tính hiệu quả.

Dược động học

Không giống như các thuốc có tác động toàn thân, ABDAC không hấp thu vào hệ tuần hoàn và do đó không tuân theo các nguyên tắc dược động học cổ điển. Khi sử dụng ngoài da hoặc trong môi trường (chuồng trại, nước uống...), hợp chất này gần như không xâm nhập vào mô sống hoặc máu. Khả năng hấp thu qua da hoặc niêm mạc là rất thấp và không đáng kể nếu sử dụng đúng nồng độ. Trong trường hợp vô tình nuốt phải (thường xảy ra trong xử lý nước uống), phần lớn ABDAC sẽ bị phân hủy tại ruột non dưới tác động của môi trường kiềm nhẹ và enzyme tiêu hóa, với chỉ một phần nhỏ có khả năng được hấp thu và bài tiết ra khỏi cơ thể qua nước tiểu hoặc phân, thường ở dạng không chuyển hóa. Trong môi trường bên ngoài, ABDAC có thể tồn lưu trong thời gian ngắn trên bề mặt khử trùng, sau đó sẽ bị phân hủy sinh học dần bởi các vi khuẩn đất và các yếu tố môi trường như ánh sáng mặt trời, nhiệt độ và pH.

Kháng thuốc và tương tác

Một trong những vấn đề ngày càng được quan tâm trong sử dụng QACs nói chung và ABDAC nói riêng là nguy cơ phát triển kháng chất ở vi sinh vật. Một số vi khuẩn, đặc biệt là các chủng thường gặp trong môi trường chuồng trại (E. coli, Pseudomonas spp., Staphylococcus spp.), có thể phát triển cơ chế kháng thông qua việc điều chỉnh cấu trúc màng, tăng cường hoạt động của các bơm tống hoạt chất (efflux pumps), hoặc hình thành lớp màng sinh học (biofilm) ngăn cản sự xâm nhập của sát trùng. Bên cạnh đó, ABDAC có thể bị bất hoạt khi tiếp xúc với các chất hoạt động bề mặt anion như xà phòng thông thường hoặc các chất hữu cơ, do đó không nên sử dụng kết hợp với các dung dịch không tương thích. Sử dụng liều thấp kéo dài hoặc không đúng hướng dẫn là yếu tố làm tăng nguy cơ chọn lọc kháng chất âm thầm và giảm hiệu quả khử trùng theo thời gian.

Công dụng

Diệt nấm, virus và vi khuẩn.
Sát trùng chuồng trại, nhà máy ấp (máy ấp, máy nở) và các thiết bị dụng cụ khác.

Liều lượng

Dùng để sát trùng chuồng trại và dụng cụ thiết bị:

Pha 60 ml Bioclean cho 15 lít nước (tỷ lệ 1:250).

Dùng để xử lý khi trong trại nổ ra dịch bệnh:

Pha 120 ml Bioclean cho 15 lít nước (tỷ lệ 1:125),  dùng để phun hoặc nhúng ủng trước khi vào trại.

Xuất xứ 

NSX:BETTER PHARMA COMPANY LIMITED, Thái Lan.

Thông tin liên hệ